Расстройство Поведения у Детей

Расстройство поведения у детей — это устойчивое и значительное отклонение от общепринятых норм поведения, сопровождающееся агрессией, нарушением правил и социального взаимодействия. Дети с таким расстройством могут демонстрировать антисоциальное поведение, которое затрудняет их взаимодействие с окружающими и снижает их способность к социальной адаптации.
Основные признаки расстройства поведения:
- Агрессия к людям или животным: драки, жестокость, причинение физического вреда.
- Разрушительное поведение: намеренное уничтожение собственности, вандализм.
- Обман и мошенничество: воровство, обман взрослых ради получения выгоды.
- Серьезные нарушения правил: пропуски школы, побеги из дома, постоянное игнорирование социальных норм.
Причины расстройства поведения:
- Генетические факторы: наличие случаев психических расстройств или поведенческих нарушений в семье.
- Социальные факторы: неблагоприятная семейная обстановка, насилие, нехватка внимания и любви.
- Психологические причины: травмы детства, стресс, проблемы с самооценкой.
- Биологические причины: нарушение функций мозга, в частности тех его частей, которые отвечают за контроль импульсов и эмоций.
Последствия:
Без должного вмешательства расстройство поведения может привести к тяжелым последствиям, включая:
- Проблемы с учебой и трудности в школе.
- Конфликты с законом и антисоциальное поведение в зрелом возрасте.
- Повышенный риск злоупотребления алкоголем и наркотиками.
- Сложности в отношениях и социальная изоляция.
Методы коррекции:
- Психотерапия:
- Когнитивно-поведенческая терапия (КПТ): помогает ребенку развивать навыки управления эмоциями и поведением, учит альтернативным способам решения проблем.
- Семейная терапия: работа с семьей для улучшения коммуникации, установления правил и снижения конфликтов.
- Групповая терапия: помогает развивать социальные навыки в безопасной среде.
- Медикаментозная терапия:может использоваться в случаях, когда есть сопутствующие проблемы, такие как СДВГ или депрессия.
- Обучение родителей: специальные программы, которые помогают родителям развивать эффективные методы воспитания, устанавливать четкие правила и последствия.
- Социально-педагогическая помощь: работа с учителями и школой для создания поддержки и структуры в учебной среде.
Раннее выявление и комплексная работа с ребенком, включающая участие специалистов, родителей и учителей, могут значительно улучшить прогноз и помочь ребенку успешно адаптироваться к обществу.
ƏtraflıUşaqlarda Davranış Pozuntusu: Əlamətləri, Səbəbləri və Həll Yolları

Uşaqlarda Davranış Pozuntusu: Səbəbləri, Əlamətləri və Həll Yolları
Uşaqlarda davranış pozuntuları valideynlər və təhsil işçilərinin tez-tez rastlaşdığı problemlərdən biridir. Bu pozuntular uşağın yaşadığı emosional narahatlıqlar və ya ətraf mühitin təsiri ilə yarana bilər. Uşaqların sağlam inkişaf etməsi, sosial və emosional bacarıqlar əldə etməsi onların gələcək həyatlarını birbaşa təsir edir. Bu məqalədə uşaqlarda davranış pozuntularının səbəblərini, əlamətlərini və həll yollarını nəzərdən keçirəcəyik.
Davranış Pozuntuları Nədir?
Davranış pozuntuları uşağın yaşına uyğun olmayan, ictimai normalara və qaydalara uyğun gəlməyən, təkrarlanan davranış modelləridir. Bu davranışlar həm uşaq, həm də ətrafındakı insanlar üçün narahatlıq yarada bilər və uşağın sosial münasibətlərinə mənfi təsir göstərə bilər.
Davranış Pozuntularının Səbəbləri
- Genetik Faktorlər: Davranış pozuntuları bəzi hallarda genetik meyllərlə əlaqələndirilə bilər. Ailədə oxşar problemlər yaşayan insanların olması uşağın da eyni problemləri yaşama ehtimalını artırır.
- Ətraf Mühit Faktorləri: Uşağın ailəsi, məktəbi və sosial mühiti onun davranışlarının formalaşmasında mühüm rol oynayır. Ailə daxili ünsiyyət problemləri, valideyn yanaşmaları (çox sərt və ya çox azad tərbiyə üsulları) uşaqlarda davranış pozuntularına səbəb ola bilər.
- Psixoloji Problemlər: Uşaqlarda olan narahatlıq pozuntuları, depressiya və ya travma sonrası stres pozuntusu kimi psixoloji problemlər davranış pozuntularına səbəb ola bilər.
- Nevroloji Faktorlar: Diqqət əskikliyi və hiperaktivlik pozuntusu (DEHB) kimi nevroloji problemlər uşaqların davranışlarına mənfi təsir göstərə bilər.
Əlamətlər
- Aqressiv Davranışlar: Uşağın yaşıdlarına, ailə üzvlərinə və ya heyvanlara qarşı zərər verici davranışlar göstərməsi.
- İnadkarlıq və Üsyankar Davranışlar: Qaydalara davamlı şəkildə qarşı çıxma, avtoritetə meydan oxuma.
- Yalan Danışmaq və Oğurluq: Davamlı olaraq yalan danışmaq və ya başqalarının əşyalarını icazəsiz götürmək.
- Məktəb Problemləri: Dərslərdə uğursuzluq, tez-tez məktəbə getməkdən imtina, məktəbdə dava-dalaşa qarışma.
- Emosional Tarazsızlıq: Ani qəzəb partlayışları, davamlı olaraq əsəbi olmaq.
Həll Yolları
- Valideyn Təlimləndirilməsi. Valideynlərin uşaqları ilə sağlam ünsiyyət qurmaq üçün təlimlənmələri vacibdir. Valideynlər uşaqlarının davranışlarını necə istiqamətləndirəcəyini və onlara necə dəstək olacağını öyrənməlidirlər.
- Psixoloji Dəstək: Uşaqlarda davranış pozuntuları ilə mübarizə aparmaq üçün professional kömək lazım ola bilər. Psixoloq və ya pedaqoq tərəfindən aparılan terapiyalar uşağın davranışlarını anlamağa və mənfi davranışlarını dəyişdirməyə kömək edə bilər.
- Müsbət Tərbiyə: Valideynlərin cəza əvəzinə mükafatlandırma və müsbət tərbiyə üsullarını tətbiq etməsi, uşaqlarda arzuolunmaz davranışların azalmasına kömək edə bilər. Müsbət davranışları gücləndirmək uşağın özünə olan inamını artırır və sosial bacarıqlarının inkişafına dəstək olur
- Məktəblə Əməkdaşlıq: Uşağın məktəbdə də dəstəklənməsi çox vacibdir. Müəllimlərlə əməkdaşlıq edərək uşağın məktəb mühitində davranışlarını müşahidə etmək və lazım olduqda müdaxilələr etmək lazımdır.
- Rutin Yaratmaq: Uşağın həyatında nizamlı bir rejim yaratmaq davranış pozuntularının qarşısını almaqda faydalı ola bilər. Nizamlı yuxu saatları, qidalanma vərdişləri və oyun zamanları uşağın özünü təhlükəsiz hiss etməsinə şərait yaradır.
Nəticə
Uşaqlarda davranış pozuntuları erkən dövrdə fərq edilərək müdaxilə edildikdə adətən müsbət nəticələr verir. Valideynlərin səbirli və anlayışlı olmaları, uşaqları ilə empati qurmaları və lazım olduqda professional dəstək almaları bu prosesdə həyati əhəmiyyət daşıyır. Davranış pozuntularının səbəblərinin düzgün müəyyən edilməsi, uşağın sağlam şəkildə inkişaf etməsi və cəmiyyətə uyğunlaşması baxımından kritik rol oynayır.
ƏtraflıUnderstanding Social Phobia

What is Social Phobia?
Social phobia, also known as social anxiety disorder (SAD), is a chronic mental health condition characterized by an intense, persistent fear of social situations. Individuals with social phobia experience overwhelming anxiety about being scrutinized, judged, or embarrassed in social interactions. This fear often leads to avoidance behaviors and significant distress that can interfere with daily functioning and quality of life.
Symptoms of Social Phobia
Social phobia manifests through a range of symptoms that can be categorized into physical, emotional, and behavioral domains:
Physical Symptoms:
- Heart Palpitations: An accelerated heartbeat often accompanies anxiety.
- Sweating: Excessive sweating, particularly in social situations.
- Shaking or Trembling: Notable tremors, especially in the hands or voice.
- Nausea: A queasy feeling that can affect appetite and digestion.
- Dizziness: Lightheadedness or a feeling of being unsteady.
Emotional Symptoms:
- Intense Fear of Judgment: A pervasive worry about being negatively evaluated by others.
- Fear of Embarrassment: An overwhelming dread of making mistakes or appearing foolish.
- Extreme Self-Consciousness: Persistent awareness and concern about how one is perceived.
Behavioral Symptoms:
- Avoidance: Steering clear of social situations or enduring them with significant distress.
- Difficulty Speaking: Trouble initiating or maintaining conversations, especially with strangers.
- Excessive Self-Criticism: Harsh self-evaluation following social interactions.
Causes and Risk Factors
The exact cause of social phobia is not fully understood, but a combination of genetic, biological, and environmental factors is believed to contribute:
- Genetics: A family history of anxiety disorders may increase susceptibility.
- Neurobiology: Imbalances in neurotransmitters, such as serotonin, may play a role.
- Environmental Factors: Traumatic social experiences or parenting styles that emphasize criticism may influence the development of social phobia.
- Temperament: Individuals with a shy or inhibited temperament during childhood may be more prone to developing social anxiety.
Diagnosis and Assessment
Diagnosing social phobia involves a comprehensive evaluation by a mental health professional. The process typically includes:
- Clinical Interview: A thorough discussion of symptoms, history, and the impact on daily life.
- Self-Report Questionnaires: Standardized tools like the Social Phobia Inventory (SPIN) or Liebowitz Social Anxiety Scale (LSAS) to assess the severity of symptoms.
- Observation: Assessing behavioral responses in social scenarios, if applicable.
Treatment Options
Effective treatment for social phobia often involves a combination of therapies:
Psychotherapy:
- Cognitive Behavioral Therapy (CBT): A widely used approach that helps individuals identify and challenge distorted thinking patterns and gradually face feared social situations.
- Exposure Therapy: A subset of CBT that involves gradual exposure to feared social scenarios to reduce anxiety over time.
- Social Skills Training: Enhancing interpersonal skills to improve confidence in social interactions.
Medication:
- Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs): Medications like sertraline or paroxetine that help balance brain chemicals involved in mood regulation.
- Serotonin-Norepinephrine Reuptake Inhibitors (SNRIs): Another class of medications, such as venlafaxine, that can be effective in treating social phobia.
- Beta-Blockers: Sometimes prescribed to manage physical symptoms of anxiety, such as tremors and palpitations.
Lifestyle Changes:
- Regular Exercise: Physical activity can reduce overall anxiety levels and improve mood.
- Healthy Diet: A balanced diet supports overall mental and physical well-being.
- Mindfulness and Relaxation Techniques: Practices like meditation, yoga, and deep breathing exercises can help manage anxiety symptoms.
Coping Strategies
In addition to formal treatments, individuals with social phobia can benefit from various coping strategies:
- Gradual Exposure: Start with less intimidating social situations and progressively work up to more challenging ones.
- Self-Compassion: Practice kindness and patience towards oneself rather than harsh self-criticism.
- Support Networks: Building a network of understanding friends or joining support groups can provide comfort and encouragement.
Seeking Help
If you or someone you know is struggling with social phobia, it’s important to seek professional help. Mental health professionals can provide a tailored treatment plan and offer support in managing symptoms effectively. Social phobia is a treatable condition, and with appropriate interventions, individuals can lead fulfilling and productive lives.
Conclusion
Social phobia is a common and treatable mental health condition that affects many people worldwide. Understanding the symptoms, causes, and treatment options is the first step towards managing this disorder effectively. Whether through therapy, medication, or lifestyle adjustments, individuals with social phobia can find relief and build confidence in social interactions.
If you or a loved one is experiencing symptoms of social phobia, consider reaching out to a mental health professional for guidance and support. Remember, help is available, and recovery is possible.
ƏtraflıCоциальное Tревожное Pасстройство

Социофобия, также известная как социальная тревожность или социальное тревожное расстройство, представляет собой патологический страх или тревогу перед социальными ситуациями, в которых человек может быть оценен, осужден или унижен. Этот страх часто сопровождается избеганием таких ситуаций, что может значительно ухудшать качество жизни.
Основные симптомы социофобии:
- Сильная тревога или страх перед социальными ситуациями, например, перед встречами с новыми людьми, публичными выступлениями или даже перед обычными повседневными контактами, такими как поход в магазин.
- Избегание ситуаций, которые могут вызвать социальную тревожность.
- Физические симптомы, такие как потливость, тремор, учащенное сердцебиение, покраснение лица.
- Чрезмерное самокопание и постоянные переживания после социальных взаимодействий.
Лечение социофобии:
- Когнитивно-поведенческая терапия (КПТ) помогает изменять негативные мысли и поведение, связанные с социальной тревожностью.
- Медикаментозное лечение может включать антидепрессанты или анксиолитики, которые помогают уменьшить симптомы тревоги.
- Социальные тренировки и постепенное вовлечение в социальные ситуации также помогают снизить страх и повысить уверенность.
Социофобия — это состояние, которое можно контролировать и лечить, и с правильной поддержкой человек может значительно улучшить свою жизнь.
Причины социофобии
Социофобия может развиваться из-за комбинации генетических, биологических, психологических и социальных факторов:
- Генетическая предрасположенность: если у кого-то из близких родственников было тревожное расстройство, это может увеличить риск развития социофобии.
- Нейрохимические изменения: дисбаланс нейротрансмиттеров, таких как серотонин, может играть роль в развитии тревожных расстройств.
- Личностные особенности: низкая самооценка, чрезмерная чувствительность к критике и перфекционизм могут способствовать развитию социофобии.
- Социальные и воспитательные факторы: негативный опыт в детстве, травматические социальные события или чрезмерно строгие родители могут повлиять на развитие социофобии.
Влияние социофобии на жизнь человека
Социофобия может оказывать глубокое влияние на различные аспекты жизни: - Личная жизнь: трудности в установлении и поддержании дружеских и романтических отношений.
- Образование и карьера: страх взаимодействия с людьми может мешать учебе, участию в групповых проектах, прохождению собеседований и карьерному росту.
- Физическое здоровье: хронический стресс и тревога могут привести к различным физическим заболеваниям, таким как проблемы с сердцем или пищеварительной системой. Диагностика социофобии
Диагностика социофобии обычно включает: - Психологическое обследование: обсуждение симптомов с психотерапевтом, анализ ситуации, вызывающих тревогу.
- Психологические тесты: могут быть предложены стандартизированные опросники для оценки уровня тревожности и депрессии.
- Дифференциальная диагностика: исключение других психических расстройств, которые могут иметь схожие симптомы.
Стратегии самопомощи и профилактики
Для управления социофобией и предотвращения её развития полезны следующие стратегии:
- Техники релаксации: медитация, глубокое дыхание, прогрессивная мышечная релаксация помогают уменьшить уровень тревоги.
- Социальные упражнения: постепенное включение в социальные активности, начиная с менее пугающих ситуаций, может помочь преодолеть страх.
- Ведение дневника: запись своих эмоций и ситуаций, вызывающих тревогу, помогает лучше понимать и управлять симптомами.
- Здоровый образ жизни: регулярная физическая активность, здоровое питание и качественный сон помогают улучшить общее состояние и снизить уровень тревожности.
Sosial Təşviş Pozuntusu

Sosial Təşviş Pozuntusu (STP) insanların gündəlik həyatına dərindən təsir edə biləcək çox yaygın bir vəziyyətdir. STP sosial vəziyyətlərdə həddindən artıq narahatlıq və qorxu, başqaları ilə ünsiyyətdən qaçınma, aşağı özünə hörmət və qeyri-adekvatlıq hissləri kimi simptomlarla xarakterizə olunur. Bu tip insanlar tez-tez tənqidə və ya utanca məruz qalacaqlarından qorxaraq sosial vəziyyətlərdən qaçmağa meyllidirlər.
Sosial Təşviş Pozuntusu Nədir?
Sosial təşviş pozuntusu, sosial mühitlərdə başqaları ilə qarşılıqlı əlaqədə olan güclü qorxu və narahatlığın olduğu bir vəziyyətdir. Bu pozuntu fərdlərin gündəlik həyatına mənfi təsir göstərə və sosial, iş və ya akademik sahələrdə problemlərə səbəb ola bilər. Bu pozuntuya sahib olan insanlar tez-tez belə vəziyyətlərin öhdəsindən gəlməkdə çətinlik çəkə bilərlər:
- İctimaiyyət qarşısında danışmaq və ya çıxış etmək: STP olan şəxslər tez-tez ictimai yerlərdə danışarkən və ya çıxış edərkən böyük narahatlıq yaşayırlar. Başqalarının onları qiymətləndirəcəyi qorxusu belə vəziyyətləri kabusa çevirə bilər.
- Sosial qarşılıqlı əlaqə: STP olan insanlar tanıdıqları və ya tanımadıqları insanlarla ünsiyyət qurarkən böyük narahatlıq və gərginlik hiss edə bilərlər. Bu, onların yeni insanlarla tanış olmaqdan və ya ictimai tədbirlərə qatılmaqdan çəkinməsinə səbəb ola bilər.
- Tənqid və ya mühakimə olunmaq: Bu insanlar başqalarının onları necə görüb qiymətləndirdiyinə çox əhəmiyyət verirlər. Buna görə də tənqid olunmaq və ya səhv etmək böyük narahatlıq və utanc duyğusuna səbəb ola bilər.
Sosial Təşviş Pozuntusunun Əlamətləri Hansılardır?
Sosial təşviş pozuntusunun simptomları adətən yeniyetməlik və ya gənc yetkinlik dövründə görünür, lakin hər yaşda başlaya bilər. Simptomlara aşağıdakılar daxil ola bilər:
- Güclü narahatlıq və qorxu
- Fiziki əlamətlər: Ürək döyüntülərində artım, tərləmə, titrəmə, ürəkbulanma kimi fiziki simptomların göstərilməsi.
- Qaçınma davranışları: Sosial vəziyyətlərdən qaçınmaq və ya onları minimuma endirməyə çalışmaq.
- Özünə inamın olmaması: Öz qabiliyyətlərinə və dəyərlərinə inamın aşağı olması.
- Sosial əlaqələrdə çətinlik: Əlaqə qurmaqda çətinlik çəkmək, sosial izolyasiya yaşamaq.
Səbəblər
Sosial təşviş pozuntusunun dəqiq səbəbləri aydın deyil, lakin bunun genetik, ətraf mühit və psixoloji amillərin birləşməsindən meydana gəldiyi düşünülür. Ailədə oxşar xüsusiyyətlərə malik insanlarda onun tezliyi daha yüksəkdir. Bundan əlavə, uşaqlıqda utancaqlıq və ya mənfi sosial təcrübələr kimi təcrübələr də bu pozuntunun inkişafında rol oynaya bilər.
Sosial Təşviş Pozuntusunun Müalicəsi və İdarə Edilməsi
Koqnitiv-davranış Terapiyası (CBT) tez-tez bu problemi müalicə etmək üçün istifadə olunur. CBT, insanın düşüncələrini və davranışlarını dəyişməsinə kömək edərək, sosial vəziyyətlərin öhdəsindən gəlmək qabiliyyətini gücləndirir. Bundan əlavə, dərmanlar (məsələn, antidepresanlar) simptomları aradan qaldırmağa kömək edə bilər.
Nəticə olaraq, sosial təşviş pozuntusu çox yaygın və ciddi bir vəziyyətdir, lakin müalicə edilə bilən bir xəstəlikdir. Erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə fərdlər sosial həyatlarına müsbət təsir göstərə və sosial narahatlığın öhdəsindən gəlmək qabiliyyətini artıra bilər. Müalicə prosesində dəstəkləyici mühitlər və peşəkar kömək də böyük əhəmiyyət kəsb edir.
ƏtraflıСТРЕСС ИЛИ ТРЕВОГА?

Стресс и тревога имеют схожие симптомы. Однако стресс кратковременный и является реакцией на реальную угрозу. С другой стороны, тревога может сохраняться и не иметь легко определяемого триггера.
Стресс, и тревога являются естественной частью механизма борьбы или бегства и реакции организма на опасность. Цель этого ответа — держать человека бдительным, сосредоточенным и готовым справиться с угрозой.
Различия между стрессом и тревогой
Стресс, естественная реакция организма на существующий стрессор.
Стресс и тревога являются частью естественной реакции организма «бей или беги». Когда кто-то чувствует угрозу, его организм выделяет гормоны стресса. Гормоны стресса заставляют сердце биться быстрее, в результате чего к органам и конечностям перекачивается больше крови. Эта реакция позволяет человеку подготовиться либо к бою, либо к бегству. Человек дышит чаще и повышается артериальное давление. В то же время чувства человека обостряются, и организм высвобождает питательные вещества в кровь, чтобы гарантировать, что все части тела получают необходимую энергию. Этот процесс происходит очень быстро и эксперты называют его стрессом.
Тревога, это ощущение неспособности контролировать ситуацию. Её запускает не сам стрессор, а мысль, вызывающая страх.
Это реакция организма на этот стресс. Многим людям тревога известна как чувство беспокойства, напряжения или страха, которое человек испытывает перед важным событием. Это делает их бдительными и осознанными. Реакция «бей или беги» может сработать, когда кто-то сталкивается с физической или эмоциональной опасностью, реальной или предполагаемой. Хотя это и полезно, некоторым людям это может мешать повседневной жизни.
СИМПТОМЫ
Есть много общего между симптомами стресса и тревоги. Когда человек находится в состоянии стресса, он может испытывать следующее:
- более быстрый пульс
- дышать быстрее
- тревожные мысли
- плохое настроение, раздражительность или гнев
- общее чувство печали
- чувство беспокойства
- oдиночество
- tошнота
- головокружение
- диарея
Когда человек чувствует тревогу, он может испытывать следующие симптомы:
- более быстрый пульс
- дышать быстрее
- чувство тревоги или страха
- не парься
- диарея или запор
- Нервозность
- Напряжение
- беспокойство
Как отличить стресс от тревоги?
Стресс – это нормальная реакция на сложную ситуацию или событие. Это первая реакция нашего организма на стрессовые факторы, такие как тяжелая работа, финансовые проблемы или проблемы в отношениях. Хотя стресс неприятен, он может стать положительным мотиватором, который поможет вам преодолеть проблему. Однако, если стресс сохраняется и становится хроническим, он может привести к проблемам с физическим и психическим здоровьем, таким как головные боли, усталость и депрессия.
Тревога, с другой стороны, представляет собой набор чувств, характеризующихся крайним страхом и беспокойством, даже когда очевидной опасности нет. В отличие от стресса, тревога не всегда связана с конкретным событием или ситуацией. Люди с тревожными расстройствами могут испытывать чувство тревоги, нервозности или страха, которые сохраняются и мешают их повседневной жизни.
Хотя стресс часто можно контролировать с помощью изменений образа жизни, таких как физическая активность, практика осознанности и улучшение сна, тревога обычно требует более глубокого подхода, включающего терапию, лекарства и методы ухода за собой.
Лечение тревоги обычно включает когнитивно-поведенческую терапию, которая помогает выявить и изменить бесполезные мысли и поведение, а также такие лекарства, как селективные ингибиторы обратного захвата серотонина (СИОЗС), которые могут помочь облегчить симптомы тревоги.
Управление стрессом также важно, поскольку хронический стресс может увеличить риск развития тревожного расстройства или депрессии. Методы психотерапии, такие как когнитивно-поведенческая терапия, могут помочь выявить источники стресса и разработать стратегии преодоления стресса.
Понимание различий между стрессом и тревогой имеет решающее значение для эффективного управления психическим здоровьем. Независимо от того, испытываете ли вы стресс или тревогу, важно найти наиболее эффективные варианты лечения и обратиться за помощью и поддержкой, чтобы вести счастливую и здоровую жизнь.
Если вы не уверены, испытываете ли вы стресс или тревогу, или хотите поговорить с кем-нибудь о своих симптомах, обратитесь к специалисту в области психического здоровья за поддержкой и советом
ƏtraflıSTRESS OR ANXİETY?

Stress and anxiety share similar symptoms. However, stress occurs as a short-term response to a real danger, whereas anxiety can persist and may not have an easily identifiable trigger.
Both stress and anxiety are natural parts of the body’s fight-or-flight response mechanism to danger. The purpose of this response is to keep humans alert, focused, and ready to confront or deal with danger.
Although they can sometimes be exhausting, both are normal reactions.
Differences Between Stress and Anxiety
Stress and anxiety are natural responses that are part of our body’s built-in “fight or flight” mechanism. When we feel threatened, our body releases stress hormones, gearing us up to react quickly. This includes a faster heartbeat and increased blood flow to our muscles and organs, preparing us to confront or escape from danger. Alongside this physical response, our mind sharpens, and our body releases energy resources to cope with the situation. This whole process happens swiftly and is what we commonly refer to as stress.
Anxiety, on the other hand, is our body’s reaction to stress. Many people experience anxiety as a sense of unease, worry, or fear before facing a significant event or challenge. It helps keep us vigilant and ready to respond. The fight-or-flight response can kick in when we perceive a physical or emotional threat, even if it’s not immediately present. While it serves a protective purpose, anxiety can sometimes become overwhelming and affect our daily lives.
Symptoms
The symptoms of stress and anxiety overlap in many ways. When someone is stressed, they may notice:
- İncreased heart rate
- Deep breathing
- Intrusive thoughts
- Feeling emotionally cloudy, irritable, or on edge
- A general sense of sadness
- Restlessness
- Loneliness or isolation
- Sweating
- Upset stomach, including diarrhea or constipation
When a person feels anxious, they may experience the following symptoms:
- Faster heart rate
- Breathing faster
- A feeling of anxiety or fear
- Don’t sweat
- Diarrhea or constipation
- Nervousness
- Tension
- Anxiety
How to distinguish between stress and anxiety?
Stress is a normal reaction to a difficult situation or event. It is our body’s first response to stressors such as a difficult job, financial worries or relationship problems. Although stress is unpleasant, it can be a positive motivator that helps you overcome a problem. However, if stress persists and becomes chronic, it can lead to physical and mental health problems such as headaches, fatigue, and depression.
Anxiety, on the other hand, is a set of feelings characterized by extreme fear and worry, even when there is no apparent danger. Unlike stress, anxiety is not always related to a specific event or situation. People with anxiety disorders may experience feelings of anxiety, nervousness, or fear that persist and interfere with their daily lives.
While stress can often be managed with lifestyle changes such as physical activity, mindfulness practices, and better sleep, anxiety usually requires a more in-depth approach that includes therapy, medication, and self-care practices.
Treatment for anxiety usually includes Cognitive Behavioral Therapy, which helps you identify and change unhelpful thoughts and behaviors, and medications such as selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), which can help relieve anxiety symptoms.
Managing stress is also important, as chronic stress can increase the risk of developing an anxiety disorder or depression. Psychotherapy techniques such as Cognitive Behavioral Therapy can help identify sources of stress and develop coping strategies.
Understanding the differences between stress and anxiety is critical to good mental health management. Whether you’re experiencing stress or anxiety, it’s important to find the most effective treatment options and seek help and support to lead a happy, healthy life.
If you’re not sure if you’re experiencing stress or anxiety, or if you want to talk to someone about your symptoms, contact a mental health professional for support and guidance.
ƏtraflıSTRES YOXSA TƏŞVİŞ?

Stres və təşviş oxşar simptomlara malikdir. Bununla belə, stres qısamüddətli və real bir təhlükəyə cavab olaraq olur. Təşviş isə davam edə bilər və asanlıqla müəyyən edilə bilən bir tətikləyicisi olmaya bilər.
Həm stres, həm də təşviş “savaş ya da qaç” mexanizmasının və bədənin təhlükəyə cavab reaksiyasının təbii hissəsidir. Bu cavabın məqsədi insanın ayıq olmasını, diqqətini cəmləməsini və təhlükə ilə mübarizə aparmağa hazır olmasını təmin etməkdir.
Baxmayaraq ki, bəzən insanları yorsa da, hər ikisi də normaldır.
Stres və Təşviş Arasındakı Fərqlər
Stres və təşviş bədənin təbii “savaş ya da qaç” reaksiyasının bir hissəsidir. Kimsə təhlükə altında hiss etdikdə, bədəni stres hormonları ifraz edir. Stres hormonları ürəyin daha sürətli döyünməsinə səbəb olur, nəticədə orqanlara və üzvlərə daha çox qan pompalanır. Bu cavab insana ya savaşmağa, ya da qaçmağa hazır olmağa imkan verir. İnsan daha sürətli nəfəs alır və qan təzyiqi yüksəlir. Eyni zamanda, insanın hissləri kəskinləşir və bədəni bütün hissələrin ehtiyac duyduğu enerjiyə sahib olmasını təmin etmək üçün qana qida maddələri buraxır. Bu proses həqiqətən tez baş verir və mütəxəssislər bunu stres adlandırırlar.
Təşviş bədənin bu stresə cavabıdır. Bir çox insanlar təşvişi kiminsə əhəmiyyətli bir hadisədən əvvəl yaşadığı narahatlıq, gərginlik və ya qorxu hissi kimi tanıyır. Bu, onları ayıq və xəbərdar edir. Savaş ya da qaç reaksiyası kimsə fiziki və ya emosional, real və ya qəbul edilən təhlükə ilə üzləşdikdə başlaya bilər. Faydalı olsa da, bəzi insanlar üçün gündəlik həyata müdaxilə edə bilər.
SİMPTOMLARI
Stres və təşviş əlamətləri arasında çoxlu oxşarlıqlar var. İnsan stresli olduqda, aşağıdakıları hiss edə bilər:
- daha sürətli ürək döyüntüsü
- daha sürətli nəfəs alıb-vermə
- narahat edici fikirlər
- əhval-ruhiyyənın aşağı düşməsi, əsəbilik və ya qəzəb
- ümumi kədər hissi
- hüzursuzluq hissi
- yalnızlıq
- ürəkbulanma
- başgicəllənmə
- ishal və ya qəbizlik
İnsan təşviş hiss etdikdə aşağıdakı simptomları hiss edə bilər:
- daha sürətli ürək döyüntüsü
- daha sürətli nəfəs alıb-vermə
- narahatlıq və ya qorxu hissi
- tərləmə
- ishal və ya qəbizlik
- əsəbilik
- gərginlik
- narahatlıq
Stresi Təşvişdən Necə Ayırd Etmək Olar?
Stres çətin hiss edilən vəziyyətə və ya hadisəyə normal reaksiyadır. Bu, çətin iş, maliyyə narahatlıqları və ya əlaqələr problemləri kimi stres faktorlarına bədənimizin ilk reaksiyasıdır. Stres xoşagəlməz olsa da, problemin öhdəsindən gəlməyə kömək edən müsbət motivator ola bilər. Ancaq stres davam edərsə və xroniki hala gələrsə, baş ağrısı, yorğunluq və depressiya kimi fiziki və psixi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Digər tərəfdən, təşviş hətta aşkar təhlükə olmadığı halda, həddindən artıq qorxu və narahatlıq ilə xarakterizə olunan hisslər toplusudur. Stresdən fərqli olaraq, narahatlıq həmişə müəyyən bir hadisə və ya vəziyyətlə əlaqəli deyil. Təşviş pozuntusundan əziyyət çəkən şəxslər gündəlik həyatlarına davam edən və müdaxilə edən narahatlıq, əsəbilik və ya qorxu hissləri yaşaya bilərlər.
Stres tez-tez fiziki aktivlik, fərqindəlik çalışmaları və daha yaxşı yuxu kimi həyat tərzi dəyişiklikləri ilə idarə oluna bilsə də, təşviş adətən terapiya, dərman və özünə qulluq təcrübələrini əhatə edən daha dərin bir yanaşma tələb edir.
Təşvişin müalicəsi adətən sizə faydasız düşüncələri və davranışları müəyyən etməyə və dəyişdirməyə kömək edən Koqnitiv Davranış Terapiyası və narahatlıq simptomlarını aradan qaldırmağa kömək edə bilən selektiv serotonin geri alış inhibitorları (SSRI) kimi dərmanları əhatə edir.
Stresi idarə etmək də vacibdir, çünki xroniki stres təşviş pozuntusu və ya depressiya inkişaf riskini artıra bilər. Koqnitiv Davranış Terapiyası kimi psixoterapiya üsulları stresin mənbələrini müəyyənləşdirməyə və mübarizə strategiyalarını inkişaf etdirməyə kömək edə bilər.
Stres və təşviş arasındakı fərqləri başa düşmək psixi sağlamlığın yaxşı idarə olunması üçün çox vacibdir. Stres və ya təşviş yaşamağınızdan asılı olmayaraq, ən təsirli müalicə variantlarını tapmaq və xoşbəxt, sağlam həyat sürmək üçün kömək və dəstək axtarmaq vacibdir.
Stres və ya təşviş keçirdiyinizə əmin deyilsinizsə və ya simptomlarınız haqqında kimsə ilə danışmaq istəyirsinizsə, dəstək və rəhbərlik üçün psixi sağlamlıq mütəxəssisi ilə əlaqə saxlayın.
ƏtraflıDEPRESSİON

Depression is a mood disorder that causes persistent feelings of sadness and loss of interest. Also called major depressive disorder or clinical depression, this problem can affect how you feel, think, and behave, and can cause a variety of emotional and physical problems. You may find it difficult to carry out normal daily activities and sometimes feel that life is not worth living. This condition is often caused by a complex combination of factors, which can include genetics, family history, trauma, stress, and illness.
Depression is more than just feeling bad, and you can’t just get over it. Depression may require long-term treatment. But don’t be discouraged. Most people with depression feel better with medication, psychotherapy, or both.
SYMPTOMS
Although depression may only happen once in your life, people usually have several episodes in their lifetime. During these episodes, symptoms occur most of the day, almost every day, and include:
- Symptoms of depression in young children may include sadness, irritability, clinginess, anxiety, pain, refusal to go to school, or weight loss.
- Symptoms in adolescents include sadness, irritability, negative and worthless feelings, anger, poor performance or attendance at school, feeling misunderstood and oversensitive, recreational drug or alcohol use, overeating or sleeping, self-harm, curiosity loss may involve avoidance of normal activities and social interactions.
- Feelings of sadness, crying, emptiness or hopelessness
- Angry outbursts, irritability or frustration even over small matters
- Loss of interest or pleasure in most or all normal activities, such as sex, hobbies, or sports
- Sleeplessness, including insomnia or oversleeping
- Fatigue and lack of energy, so that even small tasks require extra effort
- Lose of appetite and weight loss or increased desire to eat more and weight gain
- Restlessness, excitement or anxiety
- Slow thinking, speech, or body movements
- Feelings of worthlessness or guilt, clinging to past failures or blaming oneself
- Difficulty thinking, concentrating, making decisions, and remembering things
- Frequent or recurrent thoughts of death, suicidal thoughts, suicidal behaviors, or suicide
- Unexplained physical problems like back pain or headaches etc.
For many people with depression, symptoms are usually severe enough to cause noticeable problems with everyday activities, such as work, school, social activities, or relationships with others. Some people may feel unhappy or sad without actually knowing why.
SYMPTOMS OF DEPRESSION IN CHILDREN AND ADOLESCENTS
The general signs and symptoms of depression in children and adolescents are similar to those of adults, but there may be some differences.
SYMPTOMS OF DEPRESSION IN THE ELDERLY
Depression is not a normal part of aging and should never be taken lightly. Unfortunately, depression in older people is often underdiagnosed and undertreated, and they may be hesitant to seek help. In older people, the symptoms of depression may be different or less obvious, such as:
- Memory problems or personality changes
- Physical pain
- Fatigue, loss of appetite, sleep problems, or loss of interest in sex – not caused by a medical condition or medication
- Often wanting to stay at home rather than socialize or do new things
- Suicidal thoughts or feelings, especially in older men
WHEN TO GET SUPPORT?
If you’re feeling depressed, make an appointment to see your doctor or mental health professional as soon as possible. If you are hesitant to seek treatment, talk to a friend or loved one, a health care professional, or someone else you trust.
ƏtraflıДЕПРЕССИЯ

Депрессия — это расстройство настроения, которое вызывает постоянное чувство грусти и потерю интереса к чему либо . Эта проблема, также называемая большим депрессивным расстройством или клинической депрессией, может влиять на то, как вы себя чувствуете, думаете и ведете, а также может вызывать различные эмоциональные и физические проблемы. Вам может быть трудно выполнять нормальную повседневную деятельность, и иногда вы чувствуете, что жизнь не стоит того, чтобы ее прожить. Это состояние часто вызвано сложной комбинацией факторов, которые могут включать генетику, семейный анамнез, травму, стресс и болезнь. Депрессия – это больше, чем просто плохое самочувствие, и от нее невозможно «вырваться». Депрессия может потребовать длительного лечения. Но не расстраивайтесь. Большинство людей с депрессией чувствуют себя лучше при приеме лекарств, психотерапии или того и другого.
СИМПТОМЫ
Хотя депрессия может случиться только один раз в жизни человека, у людей обычно бывает несколько эпизодов в течение жизни. Во время этих эпизодов симптомы забирают большую часть дня, почти каждый день, и включают в себя:
* Чувство печали, плача, опустошенности или безнадежности
• Вспышки гнева, раздражительность или разочарование даже по пустякам
* Теряется интерес к сексу, хобби или проигрыш в спорте или удовольствия от большинства или всех обычных видов деятельности.
•Нарушения сна, включая бессонницу или слишком продолжительный сон.
* Усталость и недостаток энергии, так что даже небольшие задачи требуют дополнительных усилий.
* Снижение аппетита и потеря веса или повышенное желание переедать. Тяга к перееданию и увеличение веса. •Беспокойство. , возбуждение или тревога
* Замедление мышления, речи или движений тела.
* Чувство бесполезности или вины, цепляется за прошлые неудачи или обвинение себя
• Трудности в мышлении, концентрации, принятии решений или запоминании вещей.
•Частые или повторяющиеся мысли о смерти, суицидальные мысли, попытки самоубийства или самоубийства.
* Боль в спине или необъяснимые физические проблемы, такие как как головные боли и т. д.
У многих людей с депрессией симптомы обычно достаточно серьезны, чтобы вызвать заметные проблемы с повседневной деятельностью, например, с работой, учебой, общественной деятельностью или отношениями с другими людьми. Некоторые люди могут чувствовать себя несчастными или грустными, даже не зная почему.
СИМПТОМЫ ДЕПРЕССИИ У ДЕТЕЙ И ПОДРОСТКОВ
•Симптомы депрессии у маленьких детей могут включать грусть, раздражительность, навязчивость, беспокойство, боль, отказ идти в школу или потерю веса.
•Симптомы у подростков включают грусть, раздражительность, негативные и бесполезные чувства, гнев, плохую успеваемость или посещаемость школы, чувство непонимания и чрезмерной чувствительности, употребление рекреационных наркотиков или алкоголя, переедание или сон, членовредительство, потерю любопытства, которые могут включать избегание нормального поведения. деятельность и социальные взаимодействия.
СИМПТОМЫ ДЕПРЕССИИ У ПОЖИЛЫХ ЛЮДЕЙ
Депрессия не является нормальной частью старения, и ее никогда не следует воспринимать легкомысленно. К сожалению, депрессия у пожилых людей часто не диагностируется и не лечится, и они могут неохотно обращаться за помощью. У пожилых людей симптомы депрессии могут быть иными или менее очевидными, например:
* Проблемы с памятью или изменения личности
* Физическая боль Усталость, потеря аппетита, проблемы со сном или потеря интереса к сексу – не вызванные заболеванием или приемом лекарств •Желание чаще оставаться дома, чем общаться или делать что-то новое
* Склонность к суициду мышление, особенно у пожилых мужчин или чувства
КОГДА ПОЛУЧИТЬ ПОДДЕРЖКУ?
Если вы чувствуете депрессию, как можно скорее запишитесь на прием к врачу или специалисту по психическому здоровью. Если вы не решаетесь обратиться за лечением, поговорите с другом или близким человеком, медицинским работником или кем-то еще, кому вы доверяете.
Ətraflı